Tiêu đỏ hữu cơ Lệ Chí Nam Yang

Giới thiệu chung

Gia Lai là một trong những tỉnh có diện tích trồng hồ tiêu lớn nhất cả nước, hàng năm đã cung cấp trên 10 nghìn tấn hạt tiêu ra thị trường và là địa phương đóng góp sản lượng hồ tiêu rất đáng kể cho nguồn cung ứng xuất khẩu hồ tiêu ra thị trường nước ngoài của Việt Nam đạt 100 nghìn tấn/năm. 

Lệ Chí là tên gọi cũ của xã Nam Yang, tỉnh Gia Lai ngày nay. Nơi đây, vốn được thiên nhiên ban tặng cho đất đai trù phú, khí hậu nắng nhiều, mưa ít phù hợp cho trồng trọt các loại cây lâu năm như cà phê, điều, hồ tiêu. Đặc biệt, thổ nhưỡng nơi đây rất thuận lợi để phát triển cây hồ tiêu cho sản lượng và chất lượng cao so với nhiều địa phương khác trong và ngoài tỉnh Gia Lai. Vì vậy, bà con địa phương đã canh tác, trồng trọt theo phương thức truyền thống từ nhiều năm nay và cung cấp ra thị trường một sản lượng hồ tiêu khá lớn mỗi năm. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, do có nhiều biến động từ thị trường trong nước và nước ngoài, yêu cầu về chất lượng có những quy chuẩn khắt khe hơn nên bà con Nam Yang đã chuyển dần mô hình trồng tiêu sẻ thông thường, chủ yếu là tiêu trắng và tiêu đen sang mô hình trồng hữu cơ và tăng diện tích trồng tiêu đỏ, có chất lượng cao hơn, đảm bảo các quy chuẩn về vệ sinh an toàn thực phẩm, hướng tới một môi trường nông sản sạch, nhằm nâng cao chất lượng cũng như gia tăng giá trị kinh tế cho địa phương cũng như thu nhập cho bà con canh tác.

Sản phẩm hạt tiêu đỏ hữu cơ Lệ Chí của Hợp tác xã Nông nghiệp và Dịch vụ Nam Yang

Hợp tác xã Nông nghiệp và Dịch vụ Nam Yang là một trong những đơn vị đi đầu của xã xã Nam Yang, Gia Lai đã liên kết hợp tác với bà con nông dân thực hiện mô hình canh tác hướng đến một nền nông sản sạch đó là trồng hữu cơ, không sử dụng phân bón và hóa chất cho cây. Trải qua quá trình nghiên cứu, học hỏi áp dụng các kỹ thuật và tiến bộ khoa học vào kỹ thuật chăm sóc, canh tác, bà con xã viên đã nâng cao được chất lượng và sản lượng hồ tiêu. Hàng năm đã cung cấp cho Hợp tác xã một nguồn nguyên liệu ổn định để chế biến ra các sản phẩm hồ tiêu có chất lượng cao và được thị trường trong nước và nước ngoài đón nhận. Hiện nay, các sản phẩm hồ tiêu của Hợp tác xã Nam Yang có chất lượng cao, có thương hiệu Tiêu Lệ Chí gồm tiêu hữu cơ (sạch 600 chất) gồm tiêu đỏ, tiêu sọ, tiêu đen, tiêu xanh; tiêu sạch (sạch 30 chất) gồm tiêu đỏ, tiêu sọ, tiêu đen, tiêu xanh, tiêu xanh chuỗi, tiêu xanh sấy khô, tiêu vàng, tiêu đa màu, tiêu xanh ngâm mắm, tiêu xanh chua ngọt… và các dòng tiêu VietGAP ngày càng được các khách hàng trong và ngoài nước đánh giá cao. Tại cuộc thi sản phẩm OCOP năm 2019 các sản phẩm đã đạt được giải thưởng 4 sao đó là: Tiêu sọ hữu cơ Lệ Chí và Tiêu đỏ hữu cơ Lệ Chí; Tiêu đen Hữu cơ Lệ Chí. Đây là kết quả đáng được ghi nhận đối với bà con Hợp tác xã Nam Yang trên con đường sản xuất nông sản sạch phục vụ nhu cầu người tiêu dùng.

Hợp tác xã Nông nghiệp và Dịch vụ Nam Yang là một trong những HTX đầu tiên của các tỉnh Tây Nguyên đã chứng nhận tiêu hữu cơ theo tiêu chuẩn của Mỹ và Châu Âu, do tổ chức quốc tế Control Union có mặt trên 70 quốc gia chứng nhận.

Đặc điểm và công dụng của sản phẩm

Tiêu đỏ hữu cơ Lệ Chí là sản phẩm được trồng kết hợp từ giống tiêu sẻ của vùng đất Nam Yang (Gia Lai), được nghiên cứu và ứng dụng trồng theo mô hình mới, canh tác hữu cơ nên cho sản phẩm tiêu đỏ chất lượng và hiệu quả kinh tế cao.

Hạt tiêu đỏ Lệ Chí thường được người trồng thu hoạch theo phương thức thủ công, lựa chọn những hạt chín tự nhiên hái trước, được làm sạch và sấy khô để bảo quản được tốt hơn. Tiêu đỏ có hương vị cay thơm nồng, xen chút ngọt thơm và vị ngọt của trái cây và được coi là nữ hoàng của hạt tiêu. Tiêu đỏ được sử dụng làm gia vị ăn tươi của một số loại mắm chấm hoặc phơi khô xay nhỏ để chế biến trong nấu ăn. Hạt Tiêu đỏ giàu chất chống oxy hóa giúp tăng cường hệ miễn dịch và ngăn ngừa sự hủy hoại các tế bào, ngăn ngừa các căn bệnh ung thư và tim mạch. Bởi vậy, nhiều người dân trồng tiêu còn tranh thủ thu hoạch tiêu chín đỏ đem ngâm với rượu gạo để dành làm vị thuốc chữa đau bụng, trị cảm ho, xoa bóp mỗi khi mệt mỏi, hoặc phơi khô dự trữ để giữ màu đỏ tự nhiên và sử dụng được lâu dài.

Hoạt động canh tác sản xuất hạt tiêu đỏ hữu cơ Lệ Chí

Hợp tác xã Nông nghiệp và Dịch vụ Nam Yang được thành lập năm 2017 với số vốn ban đầu là 55 triệu đồng, gồm có 15 thành viên và 50 ha đất trồng tiêu. Qua 3 thực hiện việc liên kết canh tác, sản xuất hồ tiêu theo hướng hữu cơ, bà con Hợp tác xã đã gặt hái được nhiều thành công, đem lại hiệu quả và giá trị kinh tế cao. Đến năm 2020, tổng số thành viên của Hợp tác xã đã nâng lên 110 người với tổng diện tích 80 ha hồ tiêu, trong đó có 16 ha đã được cấp chứng nhận hữu cơ theo đúng tiêu chuẩn của Mỹ. Hàng năm đã cung ứng ra thị trường khoảng 60 tấn tiêu đạt tiêu chuẩn cao về chất lượng.

Theo chia sẻ của bà con xã viên Hợp tác xã, giống cây hồ tiêu là loại cây dễ trồng, ít sâu bệnh, năng suất được giữ mức ổn định, trung bình đạt 5 tấn/ha, khi thu hoạch, tỷ lệ trái chín chiếm trên 80%. Nhưng để sản xuất ra sản phẩm tiêu đỏ Lệ Chí đạt được chứng nhận quốc tế về nông sản hữu cơ theo tiêu chuẩn của các nhà nhập khẩu Hoa Kỳ và EU là rất khó khăn, người nông dân phải tuân thủ nghiêm ngặt cả một quá trình canh tác. Trong quá trình canh tác không được sử dụng các loại phân bón hóa học, thuốc bảo vệ thực vật, hormone tổng hợp…, và quan trọng hơn là người nông dân phải ghi chép nguồn gốc tất cả các loại vật tư đầu vào phục vụ công tác canh tác của hồ tiêu. Cây hồ tiêu có thời gian phân hóa mầm hoa khoảng 30-45 ngày, trong thời gian này không cần phải tưới nước hoặc tưới với lượng vừa phải, khi ra hoa tạo quả thì cần phải tưới đều, vừa đủ, nếu nhiều quá sẽ bị úng và dễ bị sâu bệnh hoặc làm thối rễ chậm phát triển của cây. Đến khi thu hoạch cũng cần thực hiện tỉ mỉ từng bước, hái thủ công những quả tiêu chín đỏ trước, sau đó bóc vỏ, bỏ cọng, loại bỏ tạp chất, rửa sạch chỉ còn lõi bên trong rồi đem phơi khô, tránh bị giập vỡ. Nếu tuân thủ đúng quy trình thu hoạch và chế biến thì tiêu đỏ có giá trị kinh tế cao hơn tiêu đen rất nhiều. Bình quân cứ 3kg tiêu xanh thì cho ra 1kg tiêu đen và nếu để chín thì 2,5kg tiêu xanh sẽ cho ra được 1kg tiêu đỏ và bán ra thị trường có giá trị cao hơn tiêu xanh và tiêu đen. Nhưng người trồng và người sản xuất sẽ phải có định hướng trước trong công tác thu hoạch và sản xuất ra các loại sản phẩm tiêu gì để quyết định công tác thu hoạch tiêu quả.

Định hướng phát triển mở rộng diện tích canh tác, sản xuất nhằm nâng cao giá trị sản lượng và tìm kiếm đầu ra cho sản phẩm

Trong những năm qua, không chạy theo xu thế của thị trường về sản lượng hay cạnh tranh về giá thành, có thời điểm giá lên cao nhưng cũng có lúc rớt giá làm cho nhiều bà con trồng tiêu khó khăn. Hợp tác xã Nam Yang đã lựa chọn cho mình bước đi đúng đắn là chuyển đổi mô hình từ những vườn tiêu sẻ già cỗi sang trồng canh tác hướng hữu cơ nhằm bảo vệ môi trường và nâng cao giá trị nông sản sạch. Bước đầu có nhiều thành công mới vì sản phẩm của Hợp tác xã sản xuất ra đến đâu bán hết tới đó, chất lượng sản phẩm được khẳng định, các thị trường khách hàng khó tính đã công nhận chất lượng sản phẩm, vì thế Hợp tác xã càng có động lực để phát triển canh tác theo mô hình mới mà hợp tác xã đã lựa chọn.

Để có được những thành công đó, từ lãnh đạo Hợp tác xã đến các bà con bà con nông dân trong HTX đều phải tích cực đi tham quan, học hỏi những mô hình sản xuất nông sản hữu cơ, nông sản chất lượng cao tại các tỉnh, tham gia các hội nghị, hội thảo, gặp gỡ các chuyên gia trong và ngoài nước về nông nghiệp hữu cơ…, qua đó tích lũy kinh nghiệm, kiến thức để triển khai vào sản xuất của HTX. Bên cạnh, đó tiếp tục mở rộng diện tích canh tác, đầu tư các thiết bị máy móc phục vụ công tác canh tác tưới tiêu để đạt hiệu quả và năng suất lao động.

Tính đến năm 2019, HTX Nam Yang đã có 16 ha hồ tiêu được Tổ chức Chứng nhận quốc tế Control Union cấp chứng nhận đạt tiêu chuẩn hữu cơ của Hoa Kỳ và EU. Một số doanh nghiệp thu mua nông sản sạch đã bao tiêu sản phẩm hồ tiêu với giá từ 110.000 - 120.000 đ/kg, được giá cao hơn gấp đôi so với giá thị trường. Tính riêng niên vụ 2018- 2019, HTX đã đạt sản lượng 60 tấn hồ tiêu cung ứng ra thị trường khách hàng cả trong nước và thị trường nước ngoài. Ngoài ra, để tìm kiếm đầu ra cho sản phẩm, Hợp tác xã Nam Yang đã mạnh dạn tiếp cận một số doanh nghiệp thu mua nông sản sạch chất lượng cao, nông sản hữu cơ của các Công ty Nedspice, Gia vị Sơn Hà, Hồ tiêu Việt để tăng sản lượng đầu ra; xây dựng kế hoạch nguồn cung ứng ổn định cho khách hàng, nâng cao thu nhập cho bà con nông dân. Với thành công ban đầu đó, HTX tiếp tục đẩy mạnh việc mở rộng quy mô sản xuất tiêu hữu cơ. Phấn đấu đến hết năm 2020, sẽ tăng lên khoảng hơn 20 ha diện tích trồng tiêu theo hướng hữu cơ và đạt được chứng nhận về tiêu chuẩn chất lượng. Tiếp tục đầu tư thiết bị nhà xưởng, thiết bị công nghệ chế biến phục vụ khâu chế biến sau thu hoạch.

Nhằm thúc đẩy quảng bá thương hiệu và tiếp tục tìm đầu ra cho sản phẩm, Hợp tác xã đã luôn chủ động tìm kiếm giao thương hàng hóa qua các hoạt động Hội chợ xúc tiến thương mại, hoạt động kết nối cung cầu, quảng bá sản phẩm trong nước và nước ngoài. Mục tiêu hướng tới là sẽ xuất khẩu được các sản phẩm hồ tiêu chủ lực, có chất lượng cao sang các thị trường khó tính như EU, Hoa Kỳ, Nhật Bản…

Nguồn: VITIC tổng hợp

Quý độc giả quan tâm sản phẩm, vui lòng liên hệ “tại đây”