Làng bưởi Tân Triều thuộc xã Tân Bình, huyện Vĩnh Cửu tỉnh Đồng Nai, cách thành phố Biên Hòa khoảng 3km. Bưởi nơi đây nổi tiếng với vị ngọt đậm, rất đặc trưng. Ngày nay bưởi Tân Triều đã trở thành một thương hiệu bưởi nổi tiếng không chỉ tại thị trường trong nước và cả thị trường nước ngoài.
Bưởi Tân Triều Đồng Nai - đa dạng về chủng loại, đáp ứng thị hiếu người tiêu dùng
Bưởi Tân Triều Đồng Nai được mệnh danh là bưởi “tứ tuyệt”, tức là: nhiều nhất, ngon nhất, quý nhất, danh tiếng nhất.
Là một loại cây ăn trái có nguồn gốc lâu năm nên cây bưởi giờ đây đã trở thành một nét văn hóa của vùng đất Tân Triều Đồng Nai. Ban đầu nhắc đến bưởi Tân Triều là nhắc đến bưởi đường lá cam, nhưng ngày nay bưởi Tân Triều rất đa dạng về chủng loại, gồm bưởi da xanh, bưởi thanh long, bưởi thanh trà, bưởi ổi, bưởi xiêm, bưởi bà Vân, bưởi đường da láng, bưởi núm, bưởi thanh dây … Mỗi loại có một hương vị đặc trưng khác nhau.
Những trái bưởi tạo hình độc đáo với hai chữ tài, lộc
Bưởi Tân Triều Đồng Nai được thu hoạch chủ yếu vào 3 tháng cuối năm – đây là thời kỳ phục vụ bưởi cho thị trường trong dịp Tết Nguyên đán. Tuy nhiên, do đa dạng về chủng loại nên bưởi Tân Triều ra quanh năm và hầu như lúc nào cũng có. Với bưởi trái mùa thông thường sẽ có giá cao hơn bưởi vào chính vụ.
Bưởi Tân Triều có loại ngọt, loại chua đáp ứng đầy đủ thị hiếu của người tiêu dùng. Nhưng bưởi Tân Triều có đặc điểm chung là vỏ bưởi mỏng, múi bưởi mọng nước nhưng vẫn có độ giai dòn nhất định. Bưởi Tân Triều có thể để được rất lâu mà vẫn giữ nguyên được mùi vị thơm ngon.
Ngoài trái bưởi tươi, bưởi Tân Triều còn được phát triển thêm các sản phẩm đặc trưng từ bưởi rất ngon và độc đáo như gỏi bưởi, rượu bưởi, nước ép bưởi, chè bưởi, nem bưởi, gà hấp bưởi, bì bưởi chiên… để tận dụng từ những trái bưởi nhỏ, nâng cao thu nhập cho người dân.
Bưởi Tân Triều Đồng Nai từng bước vươn xa và rộng hơn ở cả trong nước và quốc tế
Hiện nay diện tích bưởi của huyện Vĩnh Cửu vào khoảng 1.000 ha. Trong đó, diện tích trồng bưởi ở xã Tân Bình, huyện Vĩnh Cửu, tỉnh Đồng Nai lớn nhất, là 383 ha. Nhờ cây bưởi mà thu nhập của người dân huyện Vĩnh Cửu ngày càng được nâng cao. Đặc biệt, người dân không phải lo lắng nhiều đến đầu ra vì bưởi trồng ra đều được thương lái tìm về thu mua, phân phối đi khắp nơi góp phần quảng bá thương hiệu bưởi Tân Triều Đồng Nai đến khắp mọi miền của cả nước.
Với những thương lái và cơ sở thu mua bưởi, từ ngày 20 tháng Chạp trở đi là cao điểm thu hoạch cho vụ bưởi Tết. Thời điểm từ rằm đến 20 tháng Chạp giá chỉ cao hơn ngày thường 100-200 ngàn đồng/chục (loại 12 trái), nhưng sau ngày 20 tháng Chạp sẽ bán với giá Tết. Cận Tết, hàng loại 1 được bán với giá 1-1,2 triệu đồng/chục, loại 2 khoảng 600-800 ngàn đồng/chục. Khoảng mấy năm trở lại đây, sức hút từ thương hiệu bưởi Tân Triều Đồng Nai rất lớn, nên năm nào cứ vào ngày 27,28 tháng Chạp là cháy hàng, không còn hàng để bán.
Những năm gần đây, để đáp ứng nhu cầu ngày càng khắt khe của thị trường, người dân ở huyện Vĩnh Cửu không chỉ duy trì chất lượng bưởi đã thành thương hiệu được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) đưa vào danh sách các sản phẩm có chỉ dẫn địa lý, mà còn thay đổi theo thị hiếu của khách hàng.
Đặc biệt, những người trồng bưởi ở Vĩnh Cửu đã có nhiều đổi mới, vừa liên kết làm du lịch nhà vườn, vừa tạo trái cây độc lạ phục vụ dịp lễ, Tết hay sản xuất các sản phẩm khác từ bưởi.
Bưởi lá cam đang được nông dân làng bưởi Tân Triều sản xuất theo phương thức lồng khuôn nhựa hình hồ lô trên quả bưởi. Giá của bưởi hồ lô khá đắt, một chùm bưởi hồ lô 4 trái “Tứ Quý” có giá 10 triệu đồng. Dù giá cao nhưng nguồn cung không đủ nhu cầu, nhiều khách hàng muốn mua trưng Tết phải đặt từ tháng 8 âm lịch.
Ngoài sản phẩm bưởi Tân Triều được tạo hình, người dân huyện Vĩnh Cửu còn tung ra thị trường sản phẩm mới phục vụ Tết là bonsai bưởi hồ lô. Trong đó, các sản phẩm bưởi hồ lô, bưởi có hình bản đồ đất nước, bưởi hình chữ "tài, lộc"... đang được nhiều nhà vườn đưa ra thị trường. Đây là các cây bưởi có trái được tạo hình hồ lô trồng trong chậu để phục vụ khách chưng Tết. Cách làm sáng tạo, không chỉ giúp người trồng bưởi nâng cao thu nhập mà còn đưa trái bưởi vươn xa hơn nữa.
Điểm khác biệt so với sản phẩm của những nông dân miền Tây là những quả bưởi này có giá thành rẻ hơn, chỉ khoảng 600-900 nghìn đồng/cặp. Tuy nhiên, so với các loại bưởi bán thông thường thì giá này cũng cao gấp 6-7 lần. Đặc biệt, nhờ những trái bưởi độc lạ này mà nhiều người biết đến bưởi Tân Triều hơn.
Bưởi hình quả hồ lô có thêm chữ "tài, lộc" và bưởi hình đất nước. Để bán đúng vào dịp Tết, việc chọn trái, gò khuôn cho trái bưởi đã được thực hiện từ giữa năm. Đó là quá trình theo dõi công phu, khi cho trái bưởi vào khuôn thì phải theo dõi hàng ngày để chỉnh sửa cho trái đó ngay khuôn, đúng tâm. Như vậy mới có trái bưởi đẹp.
Mặc dù vậy, do là mặt hàng chỉ bán được vào dịp Tết nên không sản xuất ồ ạt mà chỉ làm theo đơn đặt hàng. Theo đó, toàn bộ số bưởi hồ lô, thỏi vàng trong vườn đều đã được khách hàng đặt mua từ trước. Giá bán các sản phẩm này rất cao. Bưởi hồ lô có giá bán từ 1 triệu đồng/trái trở lên, cao gấp 10 lần bưởi thường nên khách hàng không nhiều. Còn giá bưởi bonsai, giá bán mỗi chậu lên đến 5 triệu đồng nên rất kén khách.
Chậu bưởi bonsai với giá bình quân 5 triệu đồng/chậu
Có thể nói, việc tạo ra các sản phẩm độc đáo từ bưởi không chỉ là hướng đi mới của người trồng bưởi ở Vĩnh Cửu mà còn là cách để nâng tầm, tạo sự tiếp cận mới với thị trường của người trồng bưởi.
Theo UBND huyện Vĩnh Cửu, với mục tiêu phát triển nông nghiệp mà cây bưởi là chủ lực, huyện Vĩnh Cửu có chủ trương phát huy lợi thế của địa phương, đồng thời gìn giữ môi trường xanh - sạch, kết hợp du lịch được cho là hướng đi bền vững, thích hợp nhất ở Vĩnh Cửu.
Đồng Nai là tỉnh đầu tiên trong cả nước có hợp tác xã bưởi ở xã Tân Bình (huyện Vĩnh Cửu) đạt chứng nhận Global Gap (thực hành nông nghiệp tốt theo tiêu chuẩn quốc tế). Sản xuất theo quy trình GlobalGap, VietGap sẽ giúp trái bưởi Tân Triều Đồng Nai dễ dàng chiếm lĩnh thị trường.
Ngoài tiêu thụ trong nước, bưởi Vĩnh Cửu được xuất khẩu sang Hàn Quốc, Trung Quốc, châu Âu... và được người tiêu dùng rất ưa chuộng bởi hương vị dễ ăn và rất giàu dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể.
Nguồn: VITIC tổng hợp