Huyện Nam Đàn - Nghệ An: Chú trọng phát triển thương hiệu quả hồng Nam Anh gắn với du lịch

Hình ảnh vườn hồng cổ thụ xã Nam Anh, huyện Nam Đàn

Huyện Nam Đàn được coi là trung tâm sản xuất hồng lớn nhất tỉnh Nghệ An, với diện tích trồng hồng tập trung chủ yếu tại các xã Nam Anh, Nam Thanh và Nam Xuân. Trong số đó, xã Nam Anh nổi bật như là "thủ phủ" của cây hồng. Quả hồng ở đây không chỉ có hình dáng đẹp mà còn mang hương vị ngọt thanh đặc trưng, được người tiêu dùng yêu thích và ưa chuộng. Xã Nam Anh hiện có khoảng gần 200 ha diện tích trồng hồng, chủ yếu tập trung trên sườn núi Đại Huệ, với sản lượng thu hoạch hàng năm đạt khoảng 500 tấn quả.

Mùa hồng tại Nam Anh bắt đầu từ giữa tháng 9 và kéo dài cho đến hết tháng 11. Vào khoảng trung tuần tháng 9 khi các vườn hồng bắt đầu có những quả chín, cũng là lúc người dân nơi đây chuẩn bị cho vụ thu hoạch hồng. Tại xã Nam Anh, người dân đang duy trì hai giống hồng chủ yếu: hồng trứng với lá dài và quả to, cùng với hồng cậy có lá tròn và quả nhỏ. Hai giống quả hồng này đều có những đặc điểm riêng, nhưng đều cho quả nhiều, không hạt và thơm ngon.

Vụ hồng năm 2024 đến sớm hơn so với mọi năm, mang lại niềm vui cho những người trồng hồng. Các loại hồng như hồng trứng và hồng gáo (quả to, dài) được mùa hơn năm trước, cho thấy sự phát triển mạnh mẽ của cây trồng. Tuy nhiên, loại hồng cậy (quả nhỏ) lại không đạt năng suất cao bằng năm 2023, điều này có thể do nhiều yếu tố như thời tiết và điều kiện chăm sóc. Hồng trứng đầu vụ năm 2024 hiện đang được các cơ sở thu mua với giá 30.000 đồng/kg, cao hơn từ 5.000 đến 8.000 đồng so với năm 2023. Giá hồng tăng đã tạo điều kiện thuận lợi cho người dân nâng cao thu nhập.

Quá trình thu hoạch hồng diễn ra vào những ngày nắng ráo, khi quả đã chín tới. Hồng cậy thường thu hoạch sau hồng trứng và hồng gáo khoảng một tháng. Người dân sẽ hái hồng và cho vào bao bì để vận chuyển xuống núi. Sau khi thu hoạch, hồng có thể được chế biến theo hai cách chính: ủ khô hoặc ngâm nước. Hồng ủ sẽ chín mềm và có màu đỏ thắm, trong khi hồng ngâm giữ được độ giòn và màu vàng tươi. Đặc biệt, hồng ngâm trong nước giếng khoan dưới chân núi Đại Huệ được cho là có hương vị ngon hơn hẳn, mang lại trải nghiệm thú vị cho người tiêu dùng.

Tại xã Nam Anh, cây hồng đã được trồng ở vùng đồi núi Đại Huệ từ hàng trăm năm trước. Hiện tại, trong xã có nhiều cây hồng có tuổi đời lên tới cả trăm năm. Đây là loại cây bản địa, có nguồn gốc gen quý hiếm, rất phù hợp với điều kiện địa lý, sinh thái và thổ nhưỡng dưới chân núi Đại Huệ, do đó thường cho sản lượng cao hơn so với các vùng khác. Sự kết hợp giữa truyền thống trồng hồng lâu đời và điều kiện tự nhiên thuận lợi đã tạo nên danh tiếng cho hồng Nam Anh, trở thành một trong những đặc sản nổi bật của địa phương.

Mỗi năm, xã Nam Anh cung cấp từ 300 đến 500 tấn hồng ra thị trường, mang lại thu nhập cho người dân từ 5 đến 7 tỷ đồng. Với chất lượng tốt và quy trình sản xuất an toàn, hồng Nam Anh đang dần khẳng định vị thế của mình trong lòng người tiêu dùng và có khả năng vươn xa. Quả hồng cậy từ Nam Anh không chỉ đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong nước mà còn có tiềm năng xuất khẩu, nhờ vào chất lượng vượt trội và hương vị đặc biệt. Người dân nơi đây đã có nhiều kinh nghiệm trong việc chăm sóc và thu hoạch hồng, góp phần nâng cao giá trị kinh tế cho địa phương.

Vườn hồng không chỉ mang lại giá trị kinh tế mà còn đóng vai trò quan trọng trong mô hình du lịch nông nghiệp, nông thôn trong Chương trình xây dựng nông thôn mới nâng cao của huyện Nam Đàn. Từ tháng 9 đến tháng 12 hàng năm, khi những quả hồng chín trĩu cành, cảnh quan của các vườn hồng trở nên đẹp mắt, thu hút đông đảo khách tham quan và chụp ảnh. Những năm gần đây, vườn hồng cổ thụ dưới chân núi Đại Huệ thu hút hàng vạn lượt khách, mang lại doanh thu lớn. Đây cũng là một cách làm sáng tạo giúp người dân nơi đây tăng thu nhập.

Để nâng cao giá trị cho cây hồng, xã Nam Anh đã triển khai nhiều biện pháp xây dựng thương hiệu cho các sản phẩm từ cây hồng, bao gồm hồng cậy và hồng gáo. Một trong những kế hoạch quan trọng là phát triển sản phẩm rượu vang hồng và rượu hồng, phát triển trở thành sản phẩm OCOP. Bên cạnh đó, xã cũng đang đầu tư vào dây chuyền công nghệ để chế biến các sản phẩm từ quả hồng như hồng sấy dẻo, hồng sấy giòn và mứt hồng. Những sản phẩm này không chỉ được giới thiệu và bán tại các điểm du lịch mà còn được quảng bá rộng rãi trên thị trường, nhằm tăng cường giá trị và sức hấp dẫn của hồng Nam Anh.

Duy Tuấn