Làng nghề sản xuất mây tre đan thuộc thôn Phú Vinh, xã Phú Nghĩa, huyện Chương Mỹ là một trong những làng nghề truyền thống của Hà Nội. Nét đặc trưng truyền thống trong sản phẩm mây tre đan Phú Vinh là hình dáng đơn giản, mộc mạc nhưng kỹ thuật sản xuất lại rất tinh xảo. Tuy nhiên, một số sản phẩm mây tre đan không còn phù hợp với thị hiếu của người tiêu dùng hiện tại. Do đó, để phát triển làng nghề, người dân đã đa dạng hoá sản phẩm, tìm thị trường tiêu thụ đảm bảo thu nhập ổn định, duy trì và phát triển nghề truyền thống.
Sản phẩm mây tre đan Phú Vinh – Nghề truyền thống lâu đời của thủ đô Hà Nội
Làng Phú Vinh được coi là “xứ Mây” nổi tiếng về nghề đan mây tre với lịch sử phát triển lâu đời. Mỗi sản phẩm mây tre đan là một tác phẩm nghệ thuật, đòi hỏi kỹ thuật, mỹ thuật tinh xảo, công phu của những đôi bàn tay tài hoa, khéo léo. Muốn có một tác phẩm như ý, trước tiên người thợ làng Phú Vinh phải hiểu rõ thứ nguyên liệu mà mình định làm như cây tre, nứa, vầu, trúc... và nhiều loại tre bương khác. Cây tre là loại cây mọc thẳng, có độ cứng cao, khô thì giòn, đặc biệt tre có chứa chất đường nên dễ bị mọt ăn nên khi sử dụng vào việc đan phải xử lý chống mọt.
Các công đoạn sản xuất mây tre đan của làng rất cầu kỳ, bao gồm chọn nguyên liệu rồi tuốt, phơi, chẻ nan, sấy… Sau đó, nguyên liệu sẽ được luộc trong nước sôi hoặc sấy khói rơm để có màu đẹp tự nhiên, cuối cùng mới đến tay người thợ đan thành sản phẩm.
Sản phẩm mây tre đan Phú Vinh ngày càng đạt đến đỉnh cao của nghệ thuật mây tre đan. Đến với làng nghề Phú Vinh, chứng kiến quy trình sản xuất hàng thủ công mây tre đan mới thấy hết sự đa dạng trong kiểu dáng và mẫu mã. Những sản phẩm mây, tre đan với đủ màu sắc được tạo ra dưới những đôi bàn tay lành nghề của các nghệ nhân. Từ những cây mây, nan tre, các nghệ nhân đã thổi hồn vào chúng, tạo ra những sản phẩm tinh xảo làm mê đắm lòng người. Không chỉ làm ra những vật dụng gia đình, mộc mạc đậm chất làng quê như khay, đĩa, rổ, rá, dần sàng, túi xách, cơi trầu…, mà các nghệ nhân còn nhận làm những sản phẩm nội thất, đồ trang trí rất hấp dẫn như bàn ghế, bình hoa, chao đèn, khung ảnh…
Điểm khác biệt của sản phẩm mây tre đan Phú Vinh là mây tre đan nổi tiếng bởi vì các yếu tố như chất liệu, kỹ thuật. Với khả năng sáng tạo và đôi bàn tay khéo léo, các nghệ nhân đã tạo ra hàng trăm cách đan khác nhau như đan xương cá, kết hình hoa và kết màu sắc, tạo hình hoa văn nổi trên nhiều mẫu sản phẩm tinh xảo… có tính thẩm mỹ cao và tạo nên sự khác biệt của sản phẩm mây tre đan Phú Vinh.
Phát triển bền vững làng nghề mây tre đan Phú Vinh
Phú Vinh (Chương Mỹ) là một trong những làng nghề mây tre đan lâu đời nhất ở Hà Nội với lịch sử gần 400 năm. Năm 2002, Phú Vinh chính thức được công nhận là làng nghề truyền thống. Ngày nay, Phú Vinh có gần 400 hộ làm nghề với hàng nghìn lao động. Nhiều hộ đã mạnh dạn lập công ty, doanh nghiệp hay tổ hợp gia đình để làm giàu và phát triển mặt hàng truyền thống này. Sản phẩm mây tre đan Phú Vinh đã có mặt ở nhiều nước trên thế giới.
Để phát triển bền vững, khai thác tiềm năng, thế mạnh của làng nghề mây tre đan Phú Vinh truyền thống, cần gắn với phát triển du lịch, quảng bá thương hiệu, hình thành điểm thăm quan cho du khách, có chiến lược lâu dài, nhất là cần sự quan tâm, giúp đỡ của các cơ quan chức năng. Người dân cần có những chính sách hỗ trợ về vốn vay để có thể đầu tư mua sắm máy móc, nâng cao năng suất lao động…
Nguồn: VITIC tổng hợp