Đắk Lắk phát triển cà phê chất lượng cao hướng đến xuất khẩu ổn định và bền vững

Xây dựng vị thế vững chắc cho cà phê tỉnh Đắk Lắk

Nhờ điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu, tỉnh Đắk Lắk phù hợp phát triển cây cà phê. Với diện tích 213.000 ha và sản lượng đạt khoảng 558.000 tấn cà phê, chiếm gần 1/3 diện tích và sản lượng cà phê toàn quốc, Đắk Lắk được xem là thủ phủ cà phê Việt Nam. Năm 2022, tỉnh Đắk Lắk ghi nhận sản lượng cà phê xuất khẩu mức cao kỷ lục 380.000 tấn (trong tổng số 550.000 tấn cà phê sản xuất toàn tỉnh). Như vậy có thể thấy, ngành cà phê tỉnh Đắk Lắk có vị trí rất quan trọng đối với ngành sản xuất cà phê của cả nước. Niên vụ cà phê 2022/2023, tỉnh Đắk Lắk tập trung nâng cao chất lượng sản xuất, chế biến, nhưng không tăng diện tích trồng ngoài quy hoạch. Dự kiến sản lượng cà phê xuất khẩu của tỉnh Đắk Lắk niên vụ 2022/2023 đạt khoảng 420.000 tấn.

Quy mô sản xuất cà phê trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk tương đối ổn định và thuận lợi trong những năm gần đây. Nhằm đáp ứng thị hiếu ngày càng cao của người tiêu dùng, trình độ sản xuất cà phê của người dân trên địa bàn tỉnh ngày càng được cải thiện. Theo đó, người dân đang từng bước chuyển đổi hướng canh tác theo hướng an toàn và bền vững.

Đắk Lắk phát triển cà phê chất lượng cao, hướng đến nâng cao giá trị gia tăng cho sản phẩm

Hiện cây cà phê tỉnh Đắk Lắk được trồng chủ yếu ở vùng Chỉ dẫn địa lý cà phê Buôn Ma Thuột. Nhờ sản xuất theo hướng nông sản sạch, đáp ứng được các tiêu chuẩn khắt khe của nhiều thị trường, cà phê Đắk Lắk xuất khẩu đến hơn 80 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới. Phát triển cà phê chất lượng cao theo hướng xanh và bền vững được xem là định hướng quan trọng cho sản xuất, chế biến, bảo quản góp phần quan trọng nâng cao giá trị ngành cà phê tỉnh.

Để đảm bảo nguồn cung cà phê chất lượng, tỉnh Đắk Lắk sản xuất cà phê theo hướng xây dựng vùng nguyên liệu tập trung, có chứng nhận và truy xuất nguồn gốc liên kết chuỗi giá trị, trên cơ sở hình thành các Hợp tác xã trong chuỗi ngành hàng cà phê gắn với các chương trình dự án. Đơn cử như: Chương trình cà phê cảnh quan; đề án cà phê chất lượng cao phục vụ cho hoạt động chế biến và xuất khẩu; đề án cà phê đặc sản và đề án cà phê bền vững của tỉnh Đắk Lắk. Mục tiêu của các chương trình này là nâng cao chất lượng, giảm sử dụng phân hóa học, thuốc trừ sâu, nâng cao tỷ lệ sử dụng phân hữu cơ và tiết kiệm nước tưới, tăng thảm phủ theo hướng bền vững bảo vệ tài nguyên đất và nước, giảm phát thải đáp ứng tiêu chí tăng trưởng xanh và bền vững.

Ủy ban Nhân dân tỉnh Đắk Lắk xây dựng và thực hiện các chính sách ưu đãi để khuyến khích hình thành và phát triển các chuỗi giá trị cà phê chất lượng cao. Theo đó, cơ quan quản lý sẽ hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận thị trường, xây dựng thương hiệu, hỗ trợ máy móc chế biến và hỗ trợ cấp chứng nhận. Bên cạnh đó, tỉnh Đắk Lắk cũng khuyến khích hình thành và phát triển các tổ hợp tác, hợp tác xã sản xuất cà phê trên địa bàn. Nhằm góp phần tạo ra sản phẩm cà phê có chất lượng, hợp tác xã nông nghiệp liên kết với các hộ nông dân trồng cà phê và tổ chức lại sản xuất theo hướng khuyến khích dồn điền, đổi thửa cho các diện tích sản xuất cà phê của nông hộ sản xuất cà phê bền vững có chứng nhận, tích cực ứng dụng khoa học công nghệ và sản xuất, liên kết với các doanh nghiệp...

Ủy ban Nhân dân tỉnh Đắk Lắk cũng hỗ trợ các doanh nghiệp, hợp tác xã sản xuất cà phê có chất lượng cao hiện có như cà phê đặc sản, cà phê hữu cơ trong việc đăng ký chứng chỉ, tiếp cận thị trường, phát triển thương hiệu, mở rộng quy mô liên kết… Đồng thời, hỗ trợ nguồn kinh phí xúc tiến thương mại để đẩy mạnh công tác xúc tiến, tìm kiếm thị trường, quảng bá sản phẩm cà phê chất lượng cao; hỗ trợ cho các doanh nghiệp cà phê của tỉnh đưa sản phẩm cà phê vào bán tại các siêu thị trong nước.

Bên cạnh đó, Ủy ban Nhân dân tỉnh Đắk Lắk hỗ trợ lãi suất đối với vốn vay cho những doanh nghiệp đầu tư nhằm đổi mới trang thiết bị công nghệ và ưu tiên nguồn vốn cho các doanh nghiệp đầu tư máy móc thiết bị chế biến nhằm hình thành các nhà máy chế biến, gắn chế biến sâu với vùng nguyên liệu.    

Cà phê Đắk Lắk xuất khẩu sang các thị trường có giá trị gia tăng cao

Theo số liệu thống kê từ Ủy ban Nhân dân tỉnh Đắk Lắk, kim ngạch xuất khẩu cà phê của tỉnh Đắk Lắk đạt gần 900 triệu USD vào năm 2022, chiếm 21% tổng kim ngạch xuất khẩu cà phê của cả nước.

Hiện có 8 doanh nghiệp tham gia xuất khẩu cà phê, trong đó có 4 doanh nghiệp địa phương, 3 doanh nghiệp FDI và 1 chi nhánh của doanh nghiệp TP. Hồ Chí Minh hoạt động trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk.

Nhật Bản là thị trường xuất khẩu cà phê truyền thống của tỉnh Đắk Lắk. Trong bối cảnh kinh tế suy thoái, việc doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk xuất khẩu thành công lô hàng cà phê đặc sản với khoảng 19,2 tấn, trị giá 120 nghìn USD sang thị trường Nhật Bản mở ra triển vọng khả quan. Việc xuất khẩu được lô hàng cà phê giá trị cao có ý nghĩa rất lớn, mang lại nguồn thu ngoại tệ và đảm bảo nguồn thu cho người trồng cà phê, tạo công ăn việc làm cho người dân địa phương. Dự báo thời gian tới, tỉnh Đắk Lắk sẽ tiếp tục xuất khẩu nhiều lô hàng cà phê đặc sản ra thị trường quốc tế, khẳng định cà phê Việt Nam hoàn toàn đáp ứng được những yêu cầu khắt khe của các thị trường có giá trị gia tăng cao.

Để mở rộng thị trường tiêu thụ, tỉnh Đắk Lắk đẩy mạnh hoạt động xúc tiến thương mại nhằm quảng bá cà phê ra thị trường thế giới. Đầu năm 2023, Ủy ban Nhân dân tỉnh Đắk Lắk đã tổ chức Hội nghị kết nối giao thương Quốc tế năm 2023, đây là dịp để tỉnh Đắk Lắk quảng bá, kết nối, xúc tiến tiêu thụ cà phê đủ tiêu chuẩn xuất khẩu, đạt chứng nhận VietGAP, GlobalGAP và OCOP của tỉnh nói riêng và các địa phương nói chung.

Bên cạnh đó, sự kiện cũng là dịp để kết nối giao thương giữa các nhà nhập khẩu nước ngoài với doanh nghiệp xuất khẩu cà phê trên địa bàn tỉnh. Nhân sự kiện này, ngành cà phê tỉnh Đắk Lắk có cơ hội để mở rộng phát triển các hoạt động hợp tác, giao lưu kinh tế, văn hóa trong sản xuất, chế biến, xuất khẩu, tiêu dùng các sản phẩm từ cà phê góp phần nâng cao giá trị và khẳng định vị thế cà phê Buôn Ma Thuột cũng như cà phê Việt Nam trên thị trường thế giới.

Để xuất khẩu cà phê tỉnh Đắk Lắk ổn định và bền vững, cơ quan quản lý sẽ thực hiện xuyên suốt các mục tiêu sau:

Một là, tiếp tục cập nhật thông tin thường xuyên từ hệ thống thương vụ Việt Nam tại các nước để nắm bắt những thay đổi trong quy định kiểm soát hàng hóa xuất khẩu và nhu cầu của các thị trường;

Hai là, tích cực chuyển đổi số, xây dựng thương hiệu hàng hóa, nâng cao chất lượng sản phẩm và phát triển thêm các thị trường mới;

Ba là, khuyến khích các doanh nghiệp phát triển vùng nguyên liệu, nâng cao chất lượng cà phê nhằm thâm nhập vào chuỗi cung ứng thế giới;

Bốn là, xây dựng kế hoạch phát triển thương hiệu phù hợp với tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế;

Năm là, chủ động xây dựng các biện pháp ứng phó với các tình huống gây ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng như ách tắc trong vận tải hàng hóa.

Sáu là, tận dụng tốt lợi thế mà các Hiệp định Thương mại tự do thế hệ mới nhằm tạo ra nhiều cơ hội trong hoạt động sản xuất kinh doanh và xuất khẩu cà phê của tỉnh;

Duy Tuấn